Συνεντεύξεις

_[ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ)

Πέραν του θέματος της μελέτης που εκπονώ με ενδιαφέρει επίσης η αλλαγή των χρήσεων γης του Πυθαγορείου, τόσο μέσα στο μακρινό παρελθόν όσο και στα σύγχρονα χρόνια. Μία από τις μεγαλύτερες αλλαγές τέτοιας φύσης ξεκίνησε μέσα στη δεκαετία του εξήντα(;) και συνδέεται με την τουριστική ακμή της Σάμου και ειδικότερα της αρχαίας της πρωτεύουσας της, του Πυθαγορείου. Ένα μπακάλικο, που έγινε “market”, και στη συνέχεια gift shop (αφού τα υπερ-μάρκετ είχαν καταλάβει την αγορά) ήταν ο τόπος της τυχαίας συνάντησης μου με την Σ.Τ. Βλέποντας με, με την φωτογραφική μηχανή και το σημειωματάριο μου, εφήυρε την αφορμή για τη διάνοιξη της παρακάτω συζήτησης.

-Όταν μέναμε εδώ, ήταν ωραία. Κάτσε να σου πω.

Κοίταξα ολόγυρα για να σιγουρευτώ πως μιλούσε σε μένα, καθώς φορούσε γυαλιά ηλίου που δεν επέτρεπαν eye contact. Δεν υπήρχε όμως κανένας άλλος τριγύρω.

-Γεια σας. Δε μένετε πια εδώ;

-Όχι, μένω στη Γαλλία. Είμαι εδώ για το καλοκαίρι.

-Αλλά κατάγεστε από το Πυθαγόρειο;

-Έτσι, ναι. Έμενα στο παλιό σπίτι, κάτω από την εκκλησία

-Αλήθεια! Πείτε μου με ενδιαφέρει.

(Επρόκειτο για ένα από τα 4 κτίρια που σκεφτόμουν να πάρουν χρήσεις πολιτισμού για μία εναλλακτική διαδρομή μέσα στην πόλη, παρακάμπτοντας το δρόμο της αγοράς)

-(Γελάει) Είδες; Το ήξερα, σε είδα που έπαιρνες φωτογραφίες.

-Πείτε μου, δε μένετε εκεί τώρα έτσι;

-Όχι αφού είναι ερείπιο. Είναι το πατρικό μου. Τώρα μένω εδώ, στην αδερφή μου. (Δείχνοντας προς την κατοικία στην οποία διέμενε φέτος)

-Φύγατε όταν ξεκίνησε ο πόλεμος;

-Μετά. Όταν παντρεύτηκα. Έφυγα με τον άντρα μου στη Γαλλία όταν ήμουνα μικρή, στο… Πως το λέτε στην Ελλάδα;
(...)
Côte d'Azur (Κυανή ακτή). Φέτος τον έθαψα.
(...)

-Συλλυπητήρια.

-Ευχαριστώ. Τον άντρα μου και το μικρότερο γιο μου. Με το μηχανάκι.

-Λυπάμαι. (Παύση)… Πείτε μου για το πατρικό σας.

-Ήταν ωραία τότε. Μέναμε σε αυτό το σπίτι οκτώ άτομα. (Γελάει) Που να χωρέσουμε; Από τα πάνω παράθυρα βλέπαμε μέχρι πέρα, μέχρι το Κάστρο.

-Πρέπει να έχει πολύ ενδιαφέρον σαν κτίριο.

-Ε βέβαια. Τώρα δεν βλέπεις πως είναι. Το έχουνε φάει τα αγριόχορτα και δε φαίνεται η ομορφιά του. Θέλει καθάρισμα. Αλλά και γιατί να το κάνεις άμα δεν είσαι εδώ;

-Η οροφή του έπεσε τότε, στον πόλεμο;

-Ναι, όταν γυρίσαμε, το βρήκαμε έτσι.

-Από βομβαρδισμό;

-Ε, ναι(;). Το είχαν αδειάσει. Όταν γυρίσαμε δεν βρήκαμε τίποτα.

Τελικά δεν μπόρεσα να καταλάβω αν η οροφή έπεσε από βομβαρδισμό ή από χέρι όπως σε ανάλογη κατάσταση της οροφής ενός παρόμοιου κτιρίου που το ρίξανε με το «μυστρί», παρόλο που επανέλαβα την ερώτηση.

-Που είχατε πάει;

-Εμάς ήρθε και μας πήρε ένας οικογενειακός φίλος από τους Μυτιληνιούς. Δ.Κ. (Δημητράκη Κρόκο) τον έλεγαν. Το οικόπεδο με τις χαρουπιές αν ξέρεις όπως μπαίνεις στους Μυτιληνιούς, εκεί πριν το μουσείο. Το ξέρεις; (…) Μείναμε εκεί δύο τρία χρόνια, μας το έδωσε να μείνουμε. Βέβαια πριν πάμε εκεί, μέχρι να καταλάβουμε τι γίνεται πηγαίναμε και κρυβόμασταν στη σπηλιά. (Εννοεί τη Σπηλιανή) Δεν είχαμε και νερό από τις βόμβες και εκεί μπορούσαμε να βρούμε. (…) Στις σπηλιές ξέρεις πως μέναμε; (…) Ήμαστε πολύς κόσμος. Για να χωρίσουμε που θα κοιμόμαστε βάζαμε τέτοια (Πιάνει πετράδια από το δρόμο για να μου δείξει), πετράδια. (…) Και είχαμε και ιστορίες αραιά και που, γιατί ο χώρος δεν έφτανε. Θυμάμαι ακόμα, ένα μικρό τριών χρονών ήτανε. Ήθελε να μετακινήσει τα πετράδια του, γιατί δεν είχε χώρο να παίξει και μας φοβέριζε πως αν δεν του δώσουμε παραπάνω χώρο θα φώναζε τους Ιταλούς. (…) Και το έκανε, ναι! Βγήκε έξω όταν περνούσαν τα αεροπλάνα και φώναζε: «Εδώ έχει πολύ κόσμο!». (…) Και μετά πήγαμε στον Κρόκο… Όταν γυρίσαμε στο σπίτι δεν βρήκαμε τίποτα μέσα. Ούτε στέγη, ούτε ντουλάπια, τίποτα δεν είχαν αφήσει όρθιο. Το λάδι και το κρασί που είχαμε στην αποθήκη τα είχανε πάρει, μαζί με τα κιούπια! Ξέρεις πόσο μεγάλα είναι αυτά; Έλα παναγία μου πως τα έβγαλαν; (…) Είχαμε και ένα μπαούλο, που είχαμε μέσα πράγματα. Και τα πράγματα πήραν και το μπαούλο! Τι να το κάνουν; Και το αγαπούσε η αδερφή μου, επειδή δεν είχαμε χώρο στο σπίτι αυτή κοιμότανε πάνω του.

(…)

-Ευχαριστώ πολύ.